Onderwereld toont zich in Breda

De moord op de gebroeders Driesen heeft Breda niet alleen geschokt omdat het een van de zwaarste misdrijven is die ooit in de stad zijn gepleegd. De impact is vooral groot omdat de moord vragen oproept over de verwevenheid van de onderwereld met de op het oog zo respectabele bovenwereld. En dat in een provinciestadje dat niet bepaald bekend staat als het crimineel kloppend hart van Nederland.

BN/DeStem, 26 mei 2001


Door Bas Kock en Hessel de Ree


Rob (rechts) en Eric Driesen waren niet vies van media-aandacht. Op deze foto uit 1989 poseren ze voor een Cadillac uit de jaren vijftig.
Zondag, 20 mei. Het nieuws over de liquidatie van Rob en Eric Driesen (44) gaat als een lopend vuurtje door de stad. Wie kende ze niet, die snelle jongens in hun dure wagens. Die overal in de stad panden bezaten. Die vorige maand nog aankondigden het monumentale pand van Spaar Select aan de Haven voor acht miljoen te willen kopen. En die vorig jaar aan de Hambroeklaan het kapitale fitnesspaleis Mega Sport uit de grond stampten.

De gewelddadige dood van de broers heeft in Breda voor heel veel opschudding gezorgd. Bleek uit politiecijfers niet dat Breda relatief gezien zo'n veilige stad is? Dat je voor de echte georganiseerde criminaliteit in de Randstad moet zijn?

Het feit dat burgemeester Rutten van Breda op de dag van de moord geen enkel commentaar op de zaak wilde geven, wil niet zeggen dat het nieuws op het gemeentehuis niet als een bom insloeg. Rutten mag dan zwijgen, de gemeenteraadsleden steken hun zorgen niet onder stoelen of banken.

"Ik ga er vanuit dat de burgemeester er in het driehoeksoverleg met politie en justitie bovenop zit. En dat hij ons als raadsleden snel zal informeren over de relaties tussen onderwereld en bovenwereld", zegt fractievoorzitter H. Haarhuis van de PvdA.

Oppositiepartij de Parel van het Zuiden noemt het 'te gek voor woorden' dat het college de dubbele moord niet acuut op de agenda van de commissie Algemene Zaken zette. Temeer omdat de Parel een anonieme brief ontving met de bewering dat er een rechtstreekse lijn loopt van de grote drugshandelaren in Nederland naar een paar handelaren in onroerend goed in Breda.

"Deze zaak geeft aan dat de goed georganiseerde en machtige onderwereld zich manifesteert in de bovenwereld", vindt ook fractievoorzitter W. Schröder van GroenLinks. "We moeten als gemeente heel goed nadenken over contacten met dit soort organisaties. Mijn idee: zover mogelijk vandaan blijven."

Verwevingen

Maar Breda is een kleine stad. Verwevingen, hoe klein ook, liggen al snel op de loer. Zo houdt de BRTS, de 'publieke omroep' van Breda, kantoor in Mega Sport. Verschillende bronnen bevestigen dat de BRTS, verantwoordelijk voor de uitzendingen van Stadsradio en de kabelkrant StadsTV, zwaar gesponsord wordt door de sporttempel. De belangrijkste financier van de BRTS is echter de gemeente Breda, die de omroep dit jaar zelfs van de ondergang redde met een subsidie van bijna twee ton.

De banden tussen de gebroeders Driesen en StadsTV leidden deze week zelfs tot een Bredaas media-oorlogje. De commerciële kabelkrant TV-Gazet legde een verband tussen StadsTV en mogelijke witwaspraktijken van de Driesens.

Directeur A. de Vogt van StadsTV reageerde furieus en liet via zijn eigen kabelkrant weten dat zijn omroep geen enkele band heeft met criminele kringen, en dat TVGazet de vrijheid van meningsuiting misbruikt. "Het ligt allemaal erg dicht bij laster en smaad en ik overweeg dan ook juridische stappen", aldus De Vogt.

Dat de gebroeders Driesen via hun handel in onroerend goed geld witwasten, blijft een hardnekkig gerucht. Rob Driesen ontkende vorige maand tegenover deze krant dat hij en zijn broer financiële hand- en spandiensten voor criminelen verleenden: "Dat klopt allemaal niet. We doen normaal zaken. We kopen en verkopen via grote makelaars in deze regio en heel Nederland en lenen geld bij banken."

NAC

De Driesens manifesteerden zich volop in Breda. Ze waren graag geziene gasten in de businessloge van NAC, de club die ze bovendien sponsorden. Daar onderhielden ze warme contacten met de Bredase zakenelite. Ze verdienden in de stad grof geld aan de handel in onroerend goed, waarbij ze zaken deden met de grote regionale makelaarskantoren.

Directeur onroerend goed W. Krzeszewski van Meeùs neemt kort na de moord vanuit zijn vakantieadres in Tsjechië de tijd om hardvochtig te ontkennen dat Meeùs ooit zaken deed met de Driesens: "Ze waren geen klant van ons. We hebben nooit een pand voor ze verkocht. Ze deden niet veel zaken met reguliere marktpartijen. Die jongens zaten meer in het grijze circuit en regelden hun eigen zaakjes."

Maar Meeùs, ook een grote sponsor van NAC, deed wel degelijk zaken met de Driesens. In februari van dit jaar brak er brand uit in een monumentaal studentenhuis aan de Wilhelminasingel in Breda. Het pand was in bezit van de gebroeders Driesen. Elf studenten kwamen op straat te staan. Een maand na de brand stond het herenhuis te koop. Voor 1.115.000 gulden, bij Meeùs. Het verhaal heeft nog een staartje. Tot ongenoegen van de dakloze studenten weigerden de Driesens het pand op te knappen. De huurders stapten naar de rechter om hun kamers terug te eisen. Volgens de advocaat van de studenten kwam de brand de gebroeders goed uit: ze zouden tonnen extra verdienen nu ze het huis leeg konden verkopen. In de advertentie, die nog steeds te vinden is op de website van Meeùs (http://www.meeus.com), wordt met geen woord gerept over huurders.

Het was niet de eerste keer dat de Driesens in de clinch lagen met 'lastige' huurders. Dat ze daarbij niet terugdeinsden voor intimidatie en bedreiging, blijkt uit het verhaal van een voormalig bewoonster van het pand waar tot vorig jaar tabakszaak Insulinde was gevestigd, op de Grote Markt in Breda.

Probleem

De Driesens wilden het monumentale pand, dat ze in 1997 voor ruim een miljoen gulden gekocht hadden, met een forse winst verkopen. Probleem: de aanwezigheid van een huurster drukte de vraagprijs.

"Ze maakten me al snel duidelijk dat ik eruit moest", zegt de vrouw, die uit angst voor repercussies anoniem wil blijven. "Toen ik zei dat ik er prima woonde, kreeg ik plotseling heel vervelende telefoontjes van mensen uit de directe omgeving van de broers: of ik mijn leven beu was en of ik wel wist dat ik nu nog zo'n leuk gezichtje had."

Rob en Eric hadden twee gezichten. Enerzijds waren het snelle jongens met een vlotte babbel, meedogenloze zakenmannen voor wie geld verdienen voorop stond, het liefst zo snel en zo veel mogelijk. Maar ze hadden ook een andere kant. "Het was absoluut geen tuig", zegt een voormalig zakenpartner. "Ik heb ze nooit betrapt op onfatsoenlijkheden. Ze oogden rustig en kwamen beminnelijk over. Ze konden je inpakken."

"Natuurlijk waren ze geslepen en zakelijk heel clever", zegt een oud-werknemer, die als adviseur in dienst was van de broers. "Ze wisten wat ze wilden en ze konden de spot met zichzelf drijven. Dan zeiden ze: kijk ons nou voor lul rijden, in onze witte Rolls Royce. Ze hadden gevoel voor humor."

Zoals die keer dat het personeel van Driesen Lastechniek een uitstapje maakte naar Duitsland. "We kwamen met de bus aan bij het Intercontinental. Bleek dat net voor ons de bus van het elftal van FC Stuttgart was vertrokken. De fans stonden er nog. Deuren van onze bus open, wij eruit. We hielden die mensen voor dat wij het Nederlands elftal waren. Hebben we met z'n allen handtekeningen uit staan delen. Rob en Eric deden natuurlijk mee. Lachen!"

De vele vijanden die de broers in hun vijftien jaar durende carrière maakten, konden heel wat minder met de broers lachen. Ron N., de man die wordt verdacht van de dubbele moord, was ongetwijfeld een van de gevaarlijkste. Over hun relatie met N. liet Eric zich vorige maand in vage bewoordingen uit. Hij zei dat 'die jongen bij ons ruimte huurt' en dat hij 'ook niet weet wat hij verder allemaal doet'.

Natuurlijk waren de broers geschrokken na de bomaanslag bij Mega Sport, waarbij vorige maand een Mercedes met daarin Ron N. en diens vriendin werd opgeblazen. Het was Eric Driesen die de Mercedes aan N. had uitgeleend. Was die aanslag eigenlijk voor Eric bedoeld?

Vijanden

Dat konden de broers zich niet voorstellen, zeiden ze een week na de aanslag tegenover deze krant: "We doen veel zaken. Dat levert wel eens problemen met mensen op, en zelfs rechtszaken. Maar ik kan me toch niet voorstellen dat mensen die wij kennen zoiets doen."

Tweeënhalve week later gebeurt hetgeen de broers zich niet konden voorstellen. Met een vuurwapen worden ze in de woning van Rob Driesen afgeslacht. Vanmiddag worden ze begraven. In Breda.