Hoe naďef is Neelie?

‘Terugkijkend heb ik het gevoel dat ik er ben ingetuind.’ Nederig kijkt Eurocommissaris Neelie Kroes vandaag in de Volkskrant terug op haar relatie met Jan-Dirk Paarlberg.

Quote, donderdag 15 juni 2006

Door Jort Kelder

Gisteren liet Paarlberg mij op de Haringparty tussen de uitjes door al weten niet vrolijk te zijn over de publiciteit die eraan kwam. ‘Onbegrijpelijk waarom David dit doet’, zei hij, verwijzend naar zijn gewezen zakenpartner en protégé David Beesemer. Die is vandaag in de Volkskrant tot zijn eigen verbazing ruimschoots aan het woord, en heeft voor even een veilig heenkomen in Tel Aviv gezocht. ‘Sorry, maar ik ben er ook ingetuind. De Volkskrant heeft mij in het bijzijn van mijn advocaat laten weten dat ze mij eruit zouden schrijven en dat het verhaal uitsluitend over Jan-Dirk en Neelie ging. Niet dus. Ik ben gewoon bedonderd, maar laat het maar gaan. Er staat toch niets nieuws in.’

Terug naar Neelie. Hoe naďef is deze raspolitica, die in haar dagelijks werk als eurocommissaris economisch machtsmisbruik te lijf moet gaan? Nadat Jan-Dirk Paarlberg zich exact twee jaar geleden op het politiebureau voor verhoor moest melden, sloop ze als een dief in de nacht over de brug van ridderhofstad Bolenstein, het Maarssense hoofdkwartier van het Paarlberg-imperium.

Zeven jaar eerder waren de twee elkaar tegengekomen en was er een, zoals dat heet, bijzondere relatie ontstaan. Paarlberg, de man die in die jaren langs de ladder van de Quote 500-stijl omhoog klom, deed haar geldzaken, in ruil waarvoor Neelie deuren zou openen die anders gesloten bleven. ‘Ze viel voor zijn charme en charisma’, zegt een ingewijde. ‘Ik gooi me er wel tegenaan’, zou ze David Beesemer hebben toegevoegd, die op zijn beurt de politica ‘de beste lobbyist van Europa noemde’ en hun samenwerking typeerde als ‘een briljante zet van Jan-Dirk’.

Ook hielp Paarlberg haar met stenen stapelen. De liberale politica wilde haar aandeel in de hype niet missen. Paarlberg schoof twee panden uit zijn portefeuille door naar Kroes. Een transactie waarvoor Kroes maar liefst 6,8 miljoen euro leende bij FGH, maar die niet zonder inbreng van haar Wassenaarse villa en garantstelling van Paarlberg persoonlijk kon plaatsvinden. ‘Dat was geen prix d’amis’, laat Beesemer desgevraagd weten. ‘Maximaal twaalf keer de jaarhuur. Geen A1, maar met goeie huurders, zo leek het.’ Toch werd die stap in de stenen Neelie fataal, nadat Fortis zijn rekencentrum uit haar pand in Woerden terugtrok. Landlord Kroes zat met leegstand. Een gat in haar toch al krappe begroting, die niet – zoals politici gewend zijn – opgevuld kan worden met een belastingverhoging. Tegen de tijd dat het misging, had Paarlberg spijt van zijn borgstelling, gepikeerd als hij was over haar plotselinge eenzijdige opzegging van de vriendschap.

Marco Pastors en anderen suggereren dat het Paarlberg-imperium stevig geprofiteerd heeft van ‘deurenopener’ Neelie. Maar is dat zo? Vast staat dat ze haar vastgoedvriend introduceerde bij de Rotterdamse politiek en bij Alrecon, dat Paarlberg graag wilde toevoegen aan zijn buitenreclamebedrijven. Ook kan het nauwelijks toeval zijn dat Jan-Dirk Paarlberg een bod voorbereidde op het beursgenoteerde vastgoedfonds Corio, toevallig een van de commissariaten van drs. N. Kroes. Dat liep fout door Paarlbergs verhoor, en dat zal vermoedelijk de basis van zijn miljardenclaim tegen de staat gaan vormen. Toch relativeren zowel Beesemer als Paarlberg het rendement van Neelie. Beesemer: ‘Immaterieel betekende Neelie misschien iets, maar we hebben er geen enkele deal aan overgehouden’.

Paradoxaal genoeg zal ook Paarlberg spijt hebben van zijn relatie met de powerlady. Zijn zaak oogst er slechts meer publiciteit door. De douceurtjes die Neelie op haar beurt bij hem deponeerden, werden zonder morren voldaan. ‘Ik heb op Neelies verzoek Hirsi Ali financieel geholpen toen ze in de Verenigde Staten zat ondergedoken’, fluisterde Paarlberg mij onlangs in.

Enfin, politici zijn opportunisten. Eind jaren negentig volgde ze het geurspoor van het grote geld, dat vanuit Kasteel Nyenrode – waar ze toen directeur was – rechts de poort uit naar het één kilometer verderop gelegen Bolenstein leidde. Paarlberg had zojuist driehonderd miljoen gecasht dankzij de verkoop van Mediamax aan Viacom. Veel captains of industry, ook de andere tientallen beleggers en grootbanken die met Endstra in zaken waren, kwamen op audiëntie in zijn paleizen en bewonderden zijn ‘Collectie Bolenstein’ en Aston Martin met kenteken JDP V12. Iedereen wilde een zaak doen met de gesoigneerde JDP, niet in de laatste plaats de VVD-politica, die commissariaten en adviseurschappen spaarde en eerder haar financiële geluk beproefde via haar Wassenaarse buren als de gebroeders Wyler.

Paarlberg had haar fortuin moeten brengen, maar leverde uiteindelijk een diepe kras op haar ceevee en een rode streep onder haar banksaldo op. Het salaris van een eurocommissaris – 18.107 euro bruto per maand, ex onkosten – is ontoereikend om de rente op miljoenenleningen te dekken, laat staan om een tekort van 1,7 miljoen op te vangen. Misschien een idee voor het vragenuurtje in het Europarlement: heeft Neelie Kroes zich zakelijk zowel als persoonlijk in een onhoudbare positie gemanoeuvreerd?